دوستی ناديده، در ذيلِ نوشته‌ی پيشين، انتقادی رُک کرد بر جمله‌ای که من پای پيوندی به گزارشی از سخنرانی مصطفا ملکيان درباره‌ی «شرايط اصلاح» نوشته بودم: «در اين سال‌ها هرچه از آقای ملکيان خوانده‌ام، بيشتر تأسف مرا برانگيخته است. آن وسواس بيمارگونه در خواندن و نوشتن و به ويژه دسته‌بندی‌های مصنوعی هرچيز، حاصل درخشانی نداشته است. راست‌اش آقای ملکيان خيلی نااميدکننده شده است». در يکی دو نوشته‌ی کوتاه کوشيدم مراد خود را برای او شرح دهم که، سرانجام و به ظاهر، قانع نشد. وعده دادم اگر اين بار نوشته‌ای از آقای ملکيان خواندم، آن را بسنجم و در مقام نمونه‌ای برای مدعای خود درباره‌ی شيوه و سبکِ انديشيدن او بياورم. روشن است که فصلی ديگر بايد نوشت در بيان فضايل و مکارم آقای ملکيان و اثرهای مثبتی که اين‌جا و آن‌جا نهاده؛ به ويژه در سال‌های قحط.

راست‌اش مدت‌هاست که نوشته‌های آقای ملکيان را دنبال نمی‌کنم و اگر گاه‌گاهی چشم‌ام می‌خورد و درنگ می‌کند از سر کنج‌کاوی است که در ميهنِ عزیزی که دست‌ام از آن کوتاه است چه خبر است و آيا بعد از شهادت امام رضا هنوز اتفاق تازه‌ای در آن افتاده است يا نه. امشب هم از صدقه‌سر هفتان به اين مطلب راه يافتم و گرچه خسته‌ی خسته‌ام، گفتم بنويسم که اگر به فردا بيفکنم هرگز نخواهم نوشت.

مصطفا ملکيان در «اصلاح‌گری در دين به چه معناست؟» به عادت معروف خود، «تقسيم‌بندی» ويژه‌ای کرده از دين: دين يک، دين دو و دين سه. دين يک، متون مقدس، دين دو، شروح متون مقدس و دين سه عمل مومنان است.

روشن است که اين تقسيم‌بندی، به رغم ظاهر منطقی و «آناليتيک»‌اش سراسر بی‌معنی و گمراه‌کننده است. اگر به بخش «اصلاحات» در هر بخش بنگريم، سستی و کاستی اين تقسيم‌بندی و حتا با اجازه‌ی آن دوست گرامی، ناعلمی بودنِ آن، را بهتر درمی‌يابيم. آقای ملکيان می‌گويد در دين يک، دو گونه اصلاح می‌شود کرد: يکی پرسش از تقدس آن متون و، به واقع، نقد تصور و تلقی ما از صاحبان آن متون، پيامبر يا امام است و ديگری پرسش از سند و اصالت متن که از نظر آقای ملکيان «نقد تاريخیِ متن» نام دارد.

در اصلاحِ دين دو، هم دو گونه می‌شود پيش رفت؛ يکی اين‌که بپرسيم مفسران و شارحانِ دين تلقی درستی از متون مقدس داشته‌اند يا تعارض ميان متون مقدس و حکم آشکار عقل چگونه حل‌شدنی است؟ و دوم نقد پيش‌فرض‌های علمی، تاريخی و زبانی مفسران و شارحان دين.

تقسيم‌بندی ايشان به اين دليل سست است که چهارگونه اصلاح در دو دين، همه به يک‌جا برمی‌گردند و آن نقد تصوراتِ قدما (به مفهوم اعم که حتا قدمای معاصر را هم دربرمی‌گيرد) از دين است. پرسش از تقدس متون، پرسش از پيش‌فرض‌های عالمان مسلمان در خواندن متون مقدس است و پرسش از سند و اصالت متن هم باز پرسش از پيش‌فرض‌های عالمان مسلمان است. بنابراين، فرقی ميان «اصلاح» دين يک و دو نيست. هر دو، پيش‌فرض‌های پيشينيان را هدف می‌گيرند و نه چيز ديگر را. چه فرق بنيادی ميان اين چهار شقِ ساخته‌گی (که ساخته‌گی بودن‌اش مهم نيست؛ بی‌سود و معنابودن‌اش اهميت دارد) هست؟
برگرديم به اصلِ تمايز نهادن ميان دين يک و دين دو. از نظر آقای ملکيان دين يک، متون مقدس‌اند و دينِ دو، انگاره‌ها و برداشت‌های مفسران. اساساً چنين تمايزی ناراست است. متونِ مقدس‌، متونی مقدس‌اند، درست به اين دليل که کسانی در مقام مومنانِ مفسر، اين متون را مقدس می‌انگارند. نه «متن» بودن يک متن در ذاتِ او نهفته است و نه مقدس بودن‌اش. در هرمنوتيک مدرن، دامنه‌ی متن گسترده می‌شود. نشانه‌شناسی، بسياری از چيزهايی را که ديرزمانی نشانه به شمار نمی‌رفتند، معنادار می‌کند. در دوران مدرن، بسياری از «نامتن»‌های سنتی، متن می‌شوند. متن شدن يک متن، امری طبيعی و خودبه‌خودی نيست. زنجيره‌ای از مناسباتِ قدرت و «رژيم حقيقت» در درون پاردايم معرفتی و زبانی خاص است که پديده‌ای را «متن» می‌کند. به همين ترتيب، مقدس شدن متن نيز امری طبيعی و عينی نيست؛ محصول شرح و تفسير شارحان و مفسران و برخاسته از شبکه‌ی ويژه‌ی قدرت است. برای نمونه، بحث بر سر تحريف، يا بحث‌های رجالی، کاوش در دامنه‌ی مقدس بودن و متن بودنِ «متنِ مقدس» است. در حقيقت فرض تحريف و ديگر فروض موجود در علوم القرآن قديم و نيز مبانی رجالی تعيين می‌کنند دامنه‌ی متن مقدس تا کجاست و اساساً دامنه‌ی متن تا کجا. از همين روست که در نگرش انتقادی – انسان‌شنختی- هرمنوتيک، تمام «نامتن‌»ها و آن‌چه عالمان علوم القرآن يا رجال بريده و دورانداخته‌اند اهميت پيدا می‌کند و ارزش پژوهش و سنجش و تأويل می‌يابد. از اين گذشته، مفهوم «مقدس» خود تاريخی است و از دينی به دينِ ديگر و از عصری به عصری ديگر تفاوت دارد. پس دين يک هيچ فرقی با دين دو ندارد. بنابراين، نارواست اگر بگوييم «فقط دين يک است که هر دين‌دار بايد از آن جهت که دين‌دار است آن را قبول داشته باشد و من هيچ وظيفه‌ای برای دفاع از دين دو و سه ندارم». دين يک، به اندازه‌ی دين دو و سه، بشری، تاريخی و مناقشه‌پذير است و عملاً عالمان قديم هم در مبنا و گستره‌ی آن مناقشه و مداقه کرده‌اند. يکی از نزاع‌های مهم فرقه‌ها و نيز درون‌فرقه‌ای بر سر همين مسأله بوده است؛ از جمله مجادله بر سر «مخلوق بودن قرآن» يا «تحريف».

از اين گذشته هيچ فرقی ميان دين سه با دو دين اول نيز نيست. تفسير، کنشی سراسر ذهنی و گسسته از ديگر کنش‌ها و موقعيتِ عينی – تاريخی مفسر نيست. تلقی آقای ملکيان از تفسير چندان فرقی با برداشت شيخ طبرسی از آن ندارد.

تقسيم‌بندی‌های ديگری نيز در گفته‌ی آقای ملکيان هست که از اين کژتاب‌تر و بی‌معناتر است. در اصلاح‌گری دين سه، آمده است «فرد دين‌دار به چهار شکل ارتباط برقرار می‌کند» (کذا! احتمالاً مراد اين است که «با چهار چيز» ارتباط برقرار می‌کند): رابطه‌ی هر فرد با خود، رابطه‌ی هر فرد با ديگران، رابطه‌ی هر فرد با جهان و رابطه‌ی هر فرد با خدا. حالا اگر کسی بگويد چرا رابطه‌ی انسان با حيوان در اين چهار دسته نيست، لابد جواب اين است که حيوان در ضمن جهان است؛ ادعايی که بسياری از فيلسوفان از جمله دريدا قبول ندارند. يا کسی بپرسد که رابطه‌ی انسان با هستی چه شد؟ يا روابط ديگری که با مقوله‌های ديگر می‌توان فرض کرد، لابد جوابی خواهد يافت. ولی خب، اين مهم نيست.

در رابطه‌ی هر فرد با خود، چهار مورد هست که نياز به اصلاح دارد (چرا چهارتا؟) يکی احساس بی‌ارزشی فرد، دوم خودمحدودسازی، سوم خودشيفته‌گی و چهارم روحيه‌ی تقليد و تعبد. آيا واقعاً اين چهار تا يکی نيستند؟ چه فرق اساسی و محصلی ميان آن‌ها هست؟ و چرا اين عارضه‌ها تنها گريبان دين‌دارها را بگيرد؟ آيا دين‌دارها در ارتباط با خود دچار عارضه‌های «واجب‌الاصلاحِ» ديگری نمی‌شوند؟

در رابطه با ديگران، ناراستی‌ها سه دسته‌اند: پيش‌داوری، برخورد تبعيض‌آميز و عدم مدارا. آيا واقعاً همين سه تاست و نه بيشتر؟ اين‌ اوصاف آن‌قدر کلی‌اند که بی‌معنايند. مثلاً آدمی مگر می‌تواند در برابر خود، ديگری، جهان يا خدا فارغ از پيش‌داوری باشد؟

در رابطه‌ی فرد با جهان ناراستی‌ها دو دسته‌اند: تعصب و التقاط‌گرايی يا ساده‌انگاری. اولاً «التقاط» مفهومی به شدت مبهم و ناعلمی (نادقيق و غير آناليتيک) است. ثانياً تعصب در رابطه‌ی فرد با جهان چه معنی دارد؟ و ثالثاً چرا در رابطه‌ی فرد با ديگران، تعصب، ناراستی نيست؟ آدم نمی‌تواند در رابطه با خودش تعصب داشته باشد؟

در رابطه‌ی فرد با خدا ناراستی‌ها چهار دسته‌اند: تصورات ناصواب درباره‌ی خدا، عقلانی‌سازی بيش از حد دين، تکه‌تکه‌سازی دين، آخرت‌گرايی و تحجر. اولاً هيچ کدام اين‌ها، ظاهراً، نبايد در قلمرو دين سه – يعنی «تحقق خارجی دين يک و دين دو، و مجموعه‌ی «افعالِ» پيروان دين – باشند؛ زيرا هر چهار مورد، بنابه تصور آقای ملکيان از «فعل»، فعل نيستند و، همه، شرح و تفسير و برداشت مفسران‌اند و مربوط به «ذهن»‌اند. ثانياً «تصورات ناصواب درباره‌ی خدا» چگونه تصوراتی هستند؟ تصوراتِ آقای ملکيان چرا صواب‌اند؟ چه کسی ملاکِ صواب و ناصواب را تعيين می‌کند؟ ثانياً عقلانی‌سازی بيش از حدِ دين، يعنی چه؟ «حد» يعنی چه؟ «عقلانی‌ساختن» يعنی چه؟ ثالثاً تکه‌تکه‌ساختنِ دين چه معنا دارد و مگر می‌شود تفسيری متن را تکه تکه نکند؟ روايتی را بر آيه‌ای و آيه‌ای را بر روايتی و حکم عقلی را بر هر دو ترجيح ندهد؟ قدما که مدام مشغول تکه‌تکه کردن بودند مگر آيا اذعان می‌کردند که در حال تکه‌تکه کردن‌اند؟ مگر بدان خودآگاه بودند؟ هرمنوتيک مدرن می‌گويد در خواندن متن، خواننده آن را تکه‌تکه و گزينش می‌کند؛ تنها بايد بدان خودآگاه باشد. «آخرت‌گرايی» هم معنا ندارد؛ يعنی در اصل صد معنا دارد. آقای ملکيان به چه معنا آن را به کار می‌برد و چرا معنويت‌گرايی مانند او «آخرت‌گرايی» را مذموم می‌داند؟ و تحجر نيز با همين پرسش‌ها روبه‌روست. اين صفت‌ها، هيچ يک در معنای معرفت‌شناسانه به کار نرفته‌اند و آقای ملکيان در اين نوشته درست در پارادايم فکری آقای مطهری انديشيده است.

اگر کسی بشمرد، دست‌کم، چند تقسيم‌بندی با بيست سی قسم در اين نوشته‌ی کوتاه وجود دارد. تقسيم‌گذار محترم البته حق دارد هر طور که دل‌اش می‌خواهد هر چيزی را تقسيم کند. هراس من، باری، از اين است که چنين شيوه‌ سخن گفتن، دانشجويان و طلاب را به توهم فرومی‌اندازد که تقسيم‌گذار، ذهنِ دقيق و تحليلی دارد. اصلاً اين طور نيست. هر فرق‌گذاری و تقسيم‌بندی نشانه‌ی آناليتيک بودن ذهن نيست. نمونه‌ی آقای ملکيان نشان می‌دهد که گاهی اين سبکِ بيانی می‌تواند گواهی برای فارغ بودن بحث از مبانی و مبادی‌ای باشد که در علومِ شناخته‌شده‌ی جديد هزاران بار بر سر آن گفت‌وگو شده، کتاب و مقاله و نيز نقد نوشته شده است.

و به فرجام، سخن آقای ملکيان با يک تمثيل آغاز می‌شود، با تقسيم‌های پياپی دنباله و پايان می‌يابد؛ دريغ از يک استدلال.

June 24, 2006 06:41 AM

یادداشتِ سوفیا

من که از اولش هم زبانم بند آمده بود.نه دعوت به یلدا بازی دوستان پر از مهرم و نه داستان احمقانه ی چت مخلوق و خلبان کور که در وبلاگ امید منتشر شد و میل وافر مردهای عزیز را به (به قول گلناز)عمو مردک بازی یا خاله زنک بازی و شکستن حریم دیگران(البته برای فلسفه خوانده های عزیز همه چیز مجاز است) یا هزار و یک داستان دیگه دستم رو روی کیبرد نمیلغزوند.اما نمیشد از دل بزرگ این پسرک چیزی نگم.نمیشد از او و دل کوچیکش و اشکهاش وقتی صورتم رو میدید حرف نزنم.نمیشه از دستای گرم گلناز عزیزم ننویسم.شما زندگی رو به یاد آدم میارید.با همین دستهای بخیه خورده و صورت خط خطی و کبود هم طعم مهرتون رو میچشم.شما نسیم اید در جهنم.من که ناتوان تر از این حرفهام.الهی بوی خوبتان از حافظه ی روزگار پاک نشود دوستهای شیرین تر از جان.

کامنتِ اولِ مخلوق خطاب به سوفیا

داستانِ احمقانه یِ چتِ مخلوق و خلبانِ کور که در وبلاگِ امید (کدام امید؟) منتشر شد؟!
لابد ننه یِ قمر آن نامه ی خصوصی رو در وبلاگِ امیدِ علمدار میلانی منتشر کرده بود.
اثر دستهایِ گرم گلناز رو در این یادداشت بخوبی میشه حس کرد. نشون دادی که کوچولویِ تحتِ تاثیری هستی.
همین گلناز خاله زنکِ عزیز تو بود که بدترین نقل قولِ ممکن رو در موردِ تو به من گفت. (و ابلهی اگر فکر کنی که فقط به من گفته) و ما چه کردیم جز اینکه این نقل قول رو برایِ تو، گلناز و اون کسی که ازش نقل شده بود، فرستادیم؟
آنوقت این وسط چه کسی حریم شکنی کرد؟ لابد همه بجز امیدِ میلانی.
نه به اون بی خیالی پشتِ گوشی ات و نه به این شیطنتِ پشتِ مونیتورت!
اگر برایِ حریم خودت ذره ای احترام قائل بودی، در کمالِ حماقت نقش اون تجاوزگر اصلی رو نادیده نمی گرفتی.
طرح مضحکِ ربط دادنِ ماجرایِ چت به ماجرایِ خط خطی شدن ات رو هم هیچکس جز مهشید (مادرخوانده یِ عزیزت) نمی تونست به این وضوح لو بده.
لابد یادت نرفته که دو سال قبل یادداشتی نوشته بودی که سر پارک کردنِ ماشین با یک مادر و دختر دعوایت شده بود و کتک خورده بودی و باز هم طبق معمول آمدی نالیدی که "می نویسم تا فراموش ام نشود" و من برایت نوشتم که "مسخره است!".اما این دیگر مسخره نیست، چیزی ست در حدِ افتضاح. تقاضایِ کار/شغل از وبلاگستان جز "خودزنی گدامنشانه" نام دیگری ندارد. ارزش تو در همین حد بود؟

کامنتِ اولِ مهشید خطاب به مخلوق

...

کامنتِ دوم مخلوق خطاب به مهشید

مهشید جان!
اول اینکه کامنتِ من خطاب به سوفیا بود و نمی دانم چرا بجایِ او، تو جواب می دهی. من این دختر را نزدیک به سال است که از نزدیک می شناسم. کمابیش با روحیات و باورهایِ او آشنا هستم و او نیز روحیات و باورهایِ من را می داند. بنظرم آنقدر برایش ارزش قایل هستم که اگر انتقادی به رفتارش دارم، بدونِ تعارف به او بگویم.
اگر تو را مادرخوانده ی سوفیا نامیدم به دلیل همین رفتارهایِ مادرانه ی سرکار است. مگر سوفیا زبان ندارد از خودش دفاع کند؟ تو به واقع شباهتی تام به سرپرستِ این دختر پیدا کرده ای. وانگهی مقابله ی بمثل شما در این مورد کودکانه و بی وجه بود. اگر نه هر کس با دیگری ممکن است عقایدِ مشترکی داشته باشد ولی این قبیل غیرت ورزی هایِ تو نسبت به سوفیا چیزی فراتر از اشتراکِ عقیده است. مسلماً اگر کسی به تو انتقادی کرد لزوماً در جبهه ی نانا نیست و اگر هم کسی به نانا انتقادی کرد لزوماً در جبهه ی تو نیست. دنیا چیزی فراتر از مهشید/نانا است و مسلماً فراتر از دنیایِ تو که گویا هر کس با تو نبود با دشمن تو هست.
کامنتِ من آشکارا در موردِ همان حریمی بود که سوفیا مدعی تجاوز به آن شده بود. شما که در دفاع از امیدِ میلانی سابقه ی طولانی دارید. من از شما توقعی جز این ندارم که بر خیانتِ او سرپوش بگذارید. اما تعجبِ من از کسی بود که با او بر سر این ماجرا حرفهایم را زده بودم. تعجب کردم که او از "حریم شکنی" سخن بگوید اما در موردِ "حریم شکن" آدرس عوضی بدهد.
نکند لازم است متن چت دوباره منتشر شود تا بهتر بتوان به آن ارجاع داد؟ در این متن هر کس مسوولِ همان چیزهایی ست که به زبان آورده است. من مسوولِ سخنانِ خلبانِ کور نیستم و او نیز مسوولِ سخنانِ مخلوق نیست. اگر ضعفِ حافظه داری بهتر است یکبار دیگر به متن رجوع کنی و ببینی که در بخش مربوط به سوفیا، من نظرم را بوضوح درباره ی او بیان کرده ام و مسلماً آنچه گفته ام با آنچه تو به من نسبت می دهی هیچ سنخیتی ندارد.
و اما در موردِ واکنش هایِ تو: خیلی جالب بود در زمانی که همه تمرکزشان بر خطی خطی شدنِ این دختر بود، سرکار تنها در متن دوم و آنهم فقط چند خط به این ماجرا اختصاص دادی ولی صدر و ذیل همان پاراگرافِ کوتاه باز هم در حمله و توهین به ما دو نفر بود! گویا در قیاس با ماجرایِ چت، اتفاقی که در دنیایِ واقعی برایِ این دختر افتاده بود اصلاً برایِ تو اهمیتی نداشت.
سوفیا تقاضایِ کار کرده باشد یا کس دیگری، مهم نیست. این درخواست، بویِ گدایی و خودزنی می دهد. سوفیا اگر با این نحوه یِ تکدی گری در وبلاگستان مخالف بود می توانست آشکارا مخالفتِ خود را ابراز کند. آیا ارزش سوفیا در همین حد بود؟ ولی باز هم نمی فهمم چرا انتقادِ من به سوفیا را باید مهشید پاسخ بدهد.
در یادداشتی نوشته بودی که اهل پند دادن نیستی و چه قدر در فضایل خودت از این جهت مبالغه کرده بودی! اما بهرحال این پندهایِ تو مبنی بر تجدیدِ نظر در باورهایِ خودم را جدی نمی گیرم چون برایم واضح است که دچار بدفهمی هستی.من هم دست بر قضا همین را می گویم: مهشید جان! بگذار سوفیا مشکل خودش را خودش حل کند. تو به مشکل خودت بپرداز! چیست سببِ این غیرتِ مادرانه؟ مطمئناً سوفیا در این شرائط بیش از آنکه به یک مادرخوانده یِ متعصب نیاز داشته باشد به یک منتقدِ بیرحم محتاج است.

کامنتِ دوم مهشید

...

کامنتِ سوم مخلوق

مهشید جان!
اینهمه عصبانیت لزومی ندارد.
اینکه به چه دلایل خیرخواهانه ای از او دفاع می کنی برایِ من مهم نیست. مهم این است که به خودت اجازه می دهی بجایِ کس دیگری سخن بگویی، از طرفِ او جواب بدهی و حتی برایِ او تصمیم بگیری که چه زمان حرف بزند و چه زمان حرف نزند.
آن کامنت هم بجایِ یکبار، هشت بار منتشر شد چون این سیستم یونیکِ کامنت گیر سوفی، اول می گوید کامنت چاپ نشد و بعد هم که صفحه را ریفرش می کنی، کامنتت را نمی بینی و گویا ده دقیقه الی یک ربع طول میکشد تا این دیگِ عصر قجری، کامنت را بپزد و آماده یِ مصرف کند.
آن بخش جا افتاده هم "دو سال" بود. دقیق اش را بخواهی: دو سال و یک ماه است. روشن شد؟
لابد می دانی که سوفیا دفعه یِ اولش نیست خودکشی می کند و این خودکشی ها، هم مسخره است و هم غیرمعقول.
مهشید جان! من اصلاً برایِ همدردی با آدمها ساخته نشده ام. من ساخته شده ام برایِ نمک پاشیدن بر زخمشان. این را نمی دانستی؟
عمق ابتذالِ این مسخره بازیها و آه و ناله ها را یکبار برایِ همیشه باید به سوفیا می گفتم. زمان اش مناسب نیست؟ باشد اما مگر تو دفعه یِ اول ات هست که از جانبِ او سخن می گویی؟
ای بابا! تو مگر نبودی که گفتی بگذارم سوفیا مشکل خودش را خودش حل کند؟ اما گویا جایِ "خودش" و "خودم" را عوضی گرفتی عزیزم. بنظرم با این توضیحاتِ نابی که مرحمت کردی بهتر بود می گفتی بگذارم مشکل سوفیا را تو حل کنی!
تو چرا دنیا را فقط با مقیاس نانا می بینی؟ خوب من از اصطلاح خودم استفاده کردم که اتفاقاً نانا هم قبلاً از آن استفاده کرده بود. وقتی به من بگویی از اصطلاح نانا استفاده می کنم، فرضیه یِ من را تایید کرده ای نه تکذیب. من از آن اصطلاح استفاده کردم و دلیل اش را هم مفصل برایت گفتم. مبهم بود؟
چون می بینم که به "کمپلکس نانا" دچار هستی، بد نیست نظرم را درباره یِ او برایت بگویم:
در نانا علیرغم تمام فحاشی ها و توهم هایش (که نشان داده ای به موقع اش تو هم این هر دو را واجدی) نوعی صافی و سادگی وجود دارد که مسلماً در تو نیست. نانا به مخلوق هم پریده با اینحال من در او تظاهر نمی بینم اما در تو می بینم. نانا هر چه که باشد برایِ خودش کامنتِ تایید آمیز نمی گذارد.
در موردِ ماجرایِ چت هم اگر یادداشتِ من را می خواندی، بیخود این چرندیاتِ مظلوم و ظالم را سر هم نمی کردی. در آنجا من اول از همه به خطایِ خودم در فرستادنِ متن چت بدونِ رضایتِ گلناز برایِ آن پنج نفر [آریا، امید، دخو، سرانگشت، سوفیا] اذعان کرده ام و گفته ام که غیراخلاقی بود. اما کدام عقل سالمی این میان، وسعتِ رذالتِ امیدِ میلانی را می تواند با خطایِ من قیاس کند؟ کاش می فهمیدی که امیدِ علمدار فقط در حق من خیانت نکرد! بعنوانِ مثال همین سوفیا دوستِ مشترکِ من و میلانی ست. یکبار از خودت پرسیدی که این آدم چطور توانست خصوصی ترین مسائل این دختر را به رویِ نت بفرستد؟ چطور راضی شد برایِ انتقام گیری از مخلوق و خلبانِ کور، با حیثیتِ بسیاری این میان بازی کند؟ آخر مجبوری اینقدر بی ربط ببافی و قضاوت کنی؟
در موردِ ماجرایِ چت دو موضوع کاملاً از هم جداست: 1) انتشار چت 2) محتوایِ چت.
بخشی از اتفاق اول معلولِ خطایِ من بود که متن را برایِ یک انتقام جویِ بیمار ارسال کردم. من مقصر بودم چون زمینه یِ خیانتِ یک سادو مازوخیست را فراهم کرده بودم. اما تمام بد و بیراه هایی که سرکار در "زنانه ها" نثار من و دوستم کردی بخاطر محتوایِ چت بود. درسته؟ خوب! من بی شک هر آنچه در متن چت گفته ام را قبول دارم. اما تو گویا اصلاً حرفهایِ من را نخوانده ای یا فقط حرفهایِ یک طرفِ چت را خوانده ای و بحسابِ دیگری گذاشته ای. در این چت سه نفر حضور دارند: مخلوق، گلناز، خلبانِ کور. هیچیک از این سه مسوولِ حرفهایِ دیگری نیست. بخش بزرگی از این متن صرفاً نقل قولِ خاله زنکی هایِ همین گلناز خانوم است که مسلماً مسوولِ آن من و محمد (خلبانِ کور) نیستیم. در موردِ سخن محمد (نه مخلوق) هم راجع به دخترها، بعنوانِ یک حکم کلی البته خطاست اما بی شک بخشی از حقیقت در آن نهفته است. کما که از نظر من این سخن در موردِ پسرها هم به همان طریق موجبه ی جزئیه صادق است. یعنی بخشی از پسرها هم از خودشان چیزی ندارند و صرفاً دلخوش هستند به دفعات و مواردِ سکس شان. حال نمی دانم این حقیقتِ ساده چرا سبب شد که تو آمپر بترکانی و فحاشی کنی. نظر من همین است که اینجا می بینی. بدفهمی ات رفع شد؟ اگر چیزی خلافِ این در چت می بینی گفته باشم، حتماً به یک چشم پزشکِ حاذق مراجعه کن!
راستی! من هر چه فکر کردم نفهمیدم رو چه حسابی این جمله را نوشتی و اساساً منظورت چه بود:
"باور کن قصد توهين به تو را ندارم چون ميدانم تنها نيستي."! من تنها نیستم؟ یعنی چی؟
و در آخر: اینکه سعی می کنی مادر خوبی برایِ دخترت باشی واقعاً عالیه! اینو جدی میگم! فقط پیشنهاد میکنم که این نقش گیس سفیدی (بر وزنِ ریش سفیدی) را تمام کنی و اجازه بدهی این به قولِ تو جوانها خودشان مشکلاتشان را حل کنند!

کامنتِ سوم مهشید

...

کامنتِ چهارم مخلوق

تعجب نمی کنم که خوشت نیامد!
اگر در برابر انتقادهایِ من جز این برخوردی می کردی، باید بخاطر اشتباه در تشخیص شخصیتِ تو خودم را تنبیه می کردم.
ماجرایِ خودکشی قبلی را هم بطور ضمنی در یادداشتی در همین وبلاگ نوشته بود. مطمئناً تو نه دلسوز سوفیا هستی و نه می فهمی مصلحتِ او چیست.
هر وقت یاد گرفتی که هیچکس نسبت به خودش دلسوزتر از خودش نیست بعد بیا اینجا دایه یِ مهربان تر از مادر برایِ سوفیا بشو!
تاسف انگیز است که در اینجا بگویی او اگر می توانست برایِ خودش تصمیم بگیرد و مشکل خودش را خودش حل کند، خودکشی نمی کرد! نتیجه یِ این قبیل آه و ناله ها همین هم می شود که امثالِ تو با هزار ادعایِ گزاف در دوستی، بیایی و او را بطور ضمنی تحقیر کنی.
مشکل سوفیا و اتفاق تلخی که برایش افتاده بود فقط و فقط به خودش ربط داشت و نه به وبلاگستان. چیست نتیجه یِ طرح کردنِ این ماجرا در فضایِ مجازی جز همین کولی بازیهایِ مهشیدی در لباس مهر؟ نتیجه یِ نهایی کشاندنِ این ماجرا به وبلاگستان جز خودزنی چه بود؟ به هیچکس نباید اجازه داد که درباره یِ زندگی خصوصی آدم اظهار نظر کند و اول از همه هم خودِ آدم باید مواظب باشد تا مسائل خصوصی اش را به فضایِ مسموم وبلاگستان نکشاند. الان ولی چه اتفاقی افتاده؟ هر کس در موردِ خانواده ی او و خودش نظری داده است. این چیزی ست که سوفیا می خواست؟
من در دوستی با این دختر هیچ ادعایی نداشته ام ولی شک ندارم تو با همه یِ ادعاهایت، نقش خاله خرسه را بازی کردی. یکبار دیگر کامنت هایت را در اینجا بخوان و ببین تا چه حد تصویری قیم مآبانه از خودت نسبت به این دختر ارائه داده ای!
هیچکس نیازی به کمکِ تو ندارد. بهتر است به فکر خودت باشی!